Einkunnagjöf par exelans

Ja, detti mér allar dauðar lýs úr höfði. Ég hélt við hefðum þurft að skrifa handrit að stuttmyndinni okkar áður en við tókum hana upp. Einhvern veginn rámar mig í að Siggi Palli hafi beðið okkur um að skila þessu handriti og að einkunnin sem við fengjum fyrir það myndi svo faktora inn í stuttmyndina sem við gerðum eftir handritinu. Þarna virðist ég þó hafa haft rangt fyrir mér, því 0:15, handrit sem fór aldrei til Sigga Palla áður en það var tekið upp, var rétt í þessu að fá 10 í einkunn í lokaverkefninu. Vei mér og minni heimsku fyrir að hafa haldið að við í Ólympíuliðinu værum að fara rétt að hlutunum með því að skrifa handritið, fara eftir því í megindráttum við tökur og vinna að gerð myndarinnar á einvhers konar fagmannlegum nótum. Það virðist þó hafa verið nóg fyrir Emil og félaga að hafa Svabba Ká innanborðs, enda þekkir hann vel til tæknivinnunnar á bakvið stuttmyndir og átti því auðvelt með að láta myndina líta flott út og það virðist hafa verið það eina sem skipti máli á endanum. Mig langar núna að ganni að sýna leiðarlýsinguna sem SP gaf að stuttmyndavinnunni og get þá kannski útskýrt hvernig ég misskildi pointið með þessu verkefni.

1. Undirbúið atburðarásina með því að sýna söguhetjuna við eðlilegar aðstæður
Fyrsta atriði myndarinnar er ætlað að sýna þetta. Kannski er atriðið ekki fullkomið, enda átti það upphaflega að vera með fleiri persónum, en andskotinn hafi það þá er eitt sem þetta námskeið hefur sýnt og það er að við erum ekki að vinna að fullkomnun heldur erum við að læra. Þá erum við aðallega að læra á tækin og læra að segja með þeim sögu og við gerðum okkar besta í báðum þessum flokkum, eitthvað sem 0:15 gerði kannski ekki jafn mikið af. Ég vil samt koma því á framfæri núna strax að mér fannst myndin hjá Emli, Marra, Andrési, Bjössa og Svabba mjög flott þótt ég hafi ekki fílað söguna. Ég vil ekki að þessi póstur líti út fyrir að ég sé að upphefja mína mynd á kostnað mynda annarra, ég vil bara benda á ákveðnar röksemdavillur hjá lærimeistaranum, honum til betrunar. SP má því líta á þessa færslu sem lokafærsluna þar sem ég tala um hvernig mætti bæta þetta námskeið. Siggi Palli nefnir í gagnrýni sinni á myndina "Syndir Feðranna"(for future reference):

"Hvaða tilgangi gegndi t.d. upphafssenan? Hvernig fleytti hún handritinu áfram? Kannski hefði senan virkað betur ef aðalpersónan hefði sagt söguna, en eins og hún er þá er varla hægt að tala um að hún dýpki persónusköpunina."

Nei, hún dýpkar kannski ekki persónusköpunina að fleira leiti en því að þarna sjáum við að aðalpersónan er bara hver annar ánægður gæji. No more, no less. Við kynnum hann fyrir fólki með því að sýna hann nákvæmlega einsog hann er, gæji sem er ekkert merkilegri en hver annar á yfirborðinu. Við köfum síðan ekkert dýpra í karakterinn fyrr en, æ, nei, við köfum einmitt dýpra í karakterinn ALLA RESTINA AF MYNDINNI. Þess vegna er þetta KARAKTERMYND með HEILSTEYPTRI SÖGU, hvað sem mönnum kann að finnast um svoleiðis. Ef menn langar aftur á móti til að sjá trikkin úr Groundhog Day í mynd sem hefur enga persónusköpun skil ég vel að okkar mynd fái ekki hærri einkunn en 8,5.

2. Kynnið hvatann til sögunnar. Hvatinn getur verið hvað sem er, en hann verður að hafa sýnileg áhrif á söguhetjuna, því hann hrindir atburðarásinni af stað.
Hvatinn í myndinni okkar er frekar augljós, pabbinn deyr og strákurinn fær upp í hendurnar fáránlega beiðni. Það er því ekki beint hægt að dissa myndina okkar út frá þessu. Ég held jafnvel að við í Ólympíuliðinu höfum verið hvað fastastir í því að fylgja fyrirmælunum við gerð þessarar stuttmyndar. Auðvitað vikum við út af braut hér og þar, en við ákváðum að gera myndina frekar straight-forward(einsog fyrirmælin segja til um og þetta er einmitt ein aðalgagnrýni Sigga Palla á Endurfundi) þannig að við misstum ekki sjónar á myndinni í einhverju stílstríði við hina hópana. Mér finnst þetta persónulega betri pæling en að endurvinna gamlar hugmyndir og reiða sig að öllu leiti á stíl myndarinnar. En hver hefur sína skoðun á því.

3. Byggið upp atburðarásina með röð atburða þar sem söguhetjan reynir að yfirstíga hindranir sem hindra hann í að ná markmiði sínu(meginhvötinni). Hindranirnar ættu sífellt að verða stærri, þangað til hámarkinu er náð.
Þennan punkt má skilja á ýmsa vegu, eftir því hvernig mynd er verið að gera. Þar sem okkar mynd er karakterdrifin og hindranir aðalpersónunnar felast í að yfirstíga sálræna þrautabraut skulum við ganga út frá henni.
Hvati: Pabbi deyr og sonurinn fær símtal.
Hindrun 1: Lögfræðingurinn sem segir Gumma að hann þurfi að leyfa einhverjum gaur á Ásvallagötunni að ríða pabba sínum.
Hindrun 2: Kærastinn hans Gumma sem segir honum að þetta sé á allan hátt siðlaust og fáránlegt hvort sem um lög og peninga er að ræða eður ey. Maður fær það á tilfinninguna að sambandið muni jafnvel ekki lifa það af að Gummi fylgi þessari áætlun eftir.
Hindrun 3: Það að sjá loksins á eftir föður sínum inn til náriðilsins. Gummi kemst ekki yfir þessa hindrun og hér förum við Ólympíuliðsmenn út af formúlubrautinni. Hann hættir við. En, bíðum við...
Hindrun 4: Orkuveitureikningarnir. Gummi virðist hafa gleymt að skila líkinu eftir að hann neitaði Baltasar Breka um að nauðga því. Nú fær hann bakþanka út af fjárhagsvandræðum sínum og lætur alla siðfræði lönd og leið og yfirstígur þriðju hindrunina í annarri tilraun. Meginhvötin í þessu tilfelli verandi peningar gamla mannsins. Ólympíuliðið kemur sér aftur inn á formúlubraut.
Ég sé ekki beint hvar við erum að skíta á okkur út frá sögunni séð. Við erum að hitta á allar dramatísku nóturnar í lífi mannsins, allavega frá mínum bæjardyrum séð.

4. Ljúkið atburðarásinni þannig að söguhetjunni takist eða mistakist.
Check.

5. Ljúkið handritinu á stuttri senu(eða einu skoti) sem sýnir aðstæður söguhetjunnar í lok myndar.
Double Check.

Af þessari stuttu yfirferð má sjá að við fylgdum að minnsta kosti fyrirmælunum um söguuppbyggingu til hins ýtrasta þótt sagan hafi kannski ekki fallið í kramið hjá "The Man". Nú langar mig aftur á móti að koma inn á hin umkvörtunarefni hans og gera hreint fyrir okkar dyrum.

1. "Líklegast er það smámunasemi í mér, en "líkpokinn" var ekki að gera sig - var pabbinn kannski dvergur?"
Þetta er ekki smámunasemi í þér, líkpokinn virkaði bara alls ekki og er það versta lýti myndarinnar að mínu mati. Okkur tókst einfaldlega ekki að redda neinu almennilega raunverulegu þannig að shit-mix var "the name of the game" í þessu. Þarna máttu jafnvel setja mínus á myndina fyrir stíl eða props eða hvaða einkunnarniðurröðun sem þú ert með.

2. "Sama hvað ég pæli í því þá skil ég ekki af hverju hljóðvinnslan í bílasenunni ætti að þykja fyndin eða sniðug. Í fyrsta lagi má setja spurningamerki við það að klippa alltaf yfir á pokann í einræðu aðalpersónunnar - það er ekki eins og við séum forvitin um viðbrögð pokans við ræðunni (mér fannst það samt alveg virka). En af hverju í ósköpunum að nota annað umhverfishljóð í skotunum af pokanum -þótt það sé gert viljandi þá virkar það samt viðvaningslega á mig."
Í fyrsta lagi má setja spurningamerki við þá ákvörðun þína að ákveða á sýningu myndarinnar að lækka hljóðið niður úr öllu valdi á dramatískum hápunkti sögunnar þegar lagið var í gangi þannig að "punch-ið" sem hljóðið hafði sem kontrast við tónlistina eyðilagðist gjörsamlega. Ég ætla samt ekki að kenna sýningarstjóranum um lélegt gengi myndarinnar en það er augljóst að sumir þurfa að passa sig áður en þeir kvarta yfir sýningarstjórum í Laugarásbíó á næstunni. Næst nefniru að mönnum finnist ekkert áhugavert að sjá viðbrögð pokans. Nú spyr ég; "Af hverju?" Það eru samræður í gangi í þessari senu, þótt ekki sé nema einn sem ræðir í henni. Reaction skotin af líkinu þjóna kannski ekki þeim tilgangi að sýna viðbrögð pabbans per se en þau þjóna þeim tilgangi að sýna firringu augnabliksins og örvæntingu Gumma þar sem hann er að keyra með lík föður síns á vit líkriðils. Hér fáum við líka meiri dýpt í persónu Gumma og samband feðganna þegar Gummi segir að pabbi hans hafi ekki verið alltof sáttur með samkynhneigð sonar síns, enda kemur hann með það sem mögulega ástæðu fyrir þessu ömurlega verkefni sem honum hefur verið fólgið. Þá komum við að vendipunktinum og ástæðu þess að Siggi Palli hefur dregið hópinn niður fyrir Pajdak og félaga í einkunn; "En af hverju í ósköpunum að nota annað umhverfishljóð í skotunum af pokanum -þótt það sé gert viljandi þá virkar það samt viðvaningslega á mig." Ástæðan er sú að við vildum gera þögnina ennþá meira þrúgandi og okkur fannst það virka helvíti vel. Auðvitað var erfitt að greina milli díalógs og þagnar á sýningunni, þar sem sýningarstjórinn hafði því sem næst slökkt á hljóðinu, en það er ástæðan fyrir þessu. Þú getur að mínu mati ekki sagt að þetta sé viðvaningslegt af einni og aðeins einni ástæðu: Við löguðum allt hljóð alls staðar annar staðar í myndinni einsog mögulegt var(auðvitað var hljóðið okkar ekki jafn gott og hjá Svabba Ká, en hvað getur maður gert?), og gefum þér hér með góða og gilda ástæðu fyrir því af hverju þetta var svona. Þú getur vel sagt að þér finnist þetta asnalegt, en þetta var ekki viðvaningslegt. Við reyndum að gera eitthvað af viti og lögðum okkur fram við það með ógeðslega mikilli vinnu og ég ætla ekki að sitja undir svona kjaftæðisgagnrýni einsog þessari. Segðu að myndin hafi verið leiðinleg, sagan asnaleg, samtölin klisjukennd eða hvað sem þú vilt. En þessi mynd var eins fagmannelga unnin og við gátum, miðað við fyrstu stuttmynd og mér fannst okkur takast ágætlega til. Auðvitað ákvað Ari G að koma með fáránlegt cameo í samtalssenunni og hljóðið var ekki alltaf fullkomið en þannig lærir maður líka.

Mig langar því að lokum að klikka út með þessari einföldu spurningu. Ef leiðarlýsingin, sem við fengum frá þér, fól ekki í sér hvernig þú vildir að við gerðum myndina, hvernig vildiru þá eiginlega hafa hana? Í sambandi við þetta vil ég benda á það ósamræmi sem er í einkunnagjöf milli þessarar stuttmyndar og hinnar sem við gerðum fyrir áramót. Þar fengu Svabbi Ká og co. lægstu einkunn af hópunum fyrir að vera með minnst af sögu í myndinni sinni. Þetta finnst mér furðulegt þar sem þeir fá núna bestu einkunn fyrir nákvæmlega það sama og þeir gerðu fyrir áramót, þ.e. litla sem enga sögu með engu pay-off og engum útskýringum á aðstæðum karaktera, hvötum þeirra, baksögu eða raunverulegum endi. Í staðinn kemur stíll og nógu helvíti mikið af honum, auk góðrar kameruvinnu og frábærrar tæknivinnu í alla staði. Sumir myndu kalla þessa mynd, ásamt aukverkefni strákanna, tilgerðarlega og ófrumlega. Það mætti kannski líka segaj um okkar. Ég veit það ekki, ég er bara að segja. Mig langar líka að fá að vita af hverju það skipti engu máli hvaða handriti við skiluðum þér um daginn ef einkunnin af handritinu fellur inn í einkunnina fyrri stuttmyndina en það var alveg óþarft að gera myndina eftir handritinu sem við skiluðum inn. Ég vil vinsamlegast fá svar við þessu því ég hefði ekkert haft á móti því að sleppa við að eyða nokkrum kvöldum löng fyrir stuttmyndagerðina í handritaskrif ef við hefðum alveg eins getað samið díalóginn á staðnum.

Clickin' out for the last time...

Ingólfur Halldórsson

P.S. Þótt ég sé ósáttur við þessa einkunnagjöf þá þýðir það ekki að námskeiðið í heild sinni hafi liðið neitt fyrir það. Í rauninni finnst mér einkunnagjöfin fyrir verkefni hafa verið það sem fór mest fyrir ofan garð og neðan í námskeiðinu en kennslan, efnið og í raun námskeiðið í heild hafa verið einstaklega skemmtileg og fræðandi. Ég vil ekki ljúka vetrinum með einhverjum leiðindum og set þetta þess vegna hérna með, ef tilfinningahiti færslunnar særir blygðunarkennd einhvers. En ég er samt pirraður.

Ólafur de Fleur: The Inspiration

Ég verð að viðurkenna að áður en ég mætti í þennan viðtalstíma í dag hélt ég að Óli Jó væri algjör hálfviti. Mér fannst myndin hans algjört flopp og miðað við hvernig mér fannst Gunnar Guðmundsson standa fullkomlega undir væntingum mínum til hans(að hann væri auli þ.e.a.s.) hélt ég að Óli myndi vera í nákvæmlega sama pakka. Guði sé lof þá hafði ég fullkomlega rangt fyrir mér. Þessi maður er meistari og ég held ég hafi aldrei fundið jafn mikla löngun til að halda áfram að vinna í kvikmyndagerð eftir Menntaskóla einsog eftir að tíminn var búinn. Þá kom aðallega sterkt inn hvernig hann ræddi við okkur á sama leveli, hann sjálfur verandi leikstjóri með nákvæmlega engan pening ennþá þrátt fyrir að vera búinn að lifa og hrærast í bransanum í rúman áratug núna.
Ég fann til raunverulegrar andagiftar þegar hann talaði um að menn yrðu bara að fara út og æfa sig, gera stuttmyndir og nóg af þeim til að læra á tækin og finna sig í myndunum. Sleppa því alveg að hugsa of mikið, bara fá hugmynd og framkvæma hana, ekki bíða eftir því að fá betri hugmynd í næstu viku. Þessi fílósófía að gera hlutina ekki endilega fullkomna en gera þá nógu vel finnst mér líka mjög heillandi. Það skiptir ekki neinu máli hvort þú leyfir ljósagæjanum og myndatökumanninum að raða dótinu sínu upp í marga klukkutíma fyrir tökur eða lætur þá gera það á stuttum tíma, bara ef lokaafurðin gengur upp sem bíómynd. Við ræddum þessa pælingu eftirá, ég, Bjössi og Marri. Bjössi kom með þann aldna prósa að fyrstu 20% vinnunar gefa 80% myndarinnar en seinustu 80% vinnunnar gefa seinustu 20% myndarinnar, sem þýðir að það er lítið mál að búa til samhangandi bíómynd en miklu meira mál að gera allt fullkomið. Ég held það sé einfaldlega miklu skemmtilegri vinnuaðferð að vinna frá 9-5 í stað þess að þræla sjálfum sér og öðrum út í 14 tíma á sólarhring til þess eins að ná "fullkomnu skoti" í hvert einasta sinn. Ef starfsfólkið er hresst og með á nótunum verður andrúmsloftið líka miklu betra og allir miklu ánægðari í vinnunni og ef það er eitthvað sem ég lærði á þessu spjalli þá er það að maður fer í þennan bransa því manni finnst þetta spennandi og skemmtilegt. Það er algjör óþarfi að gera sér vinnuna leiðinlega með eilífu brasi.
Það er líka virkilega skemmtilegt að fá þau varnaðarorð frá manni sem er rétt að skríða upp í almannaróm í þessum bransa að það eina sem maður eigi alls ekki að gera sé að gera engin mistök. Enginn fæðist fullkominn kvikmyndagerðarmaður og þess vegna er um að gera að drullast bara til að gera nógu andskoti margar myndir og mistakast nógu andskoti margt, þá er maður tilbúinn og veit hvað á að gera þegar maður loksins þarf á því að halda að standa sig vel.
Mér finnst það líka algjör snilld hjá manninum að þegar hann loksins gerir heimildarmynd og er búinn að læra hvað virkar og hvað ekki, að hann viti hvar hann þarf að bæta inn elementum til að halda hlutunum áhugaverðum og taki þá bara upp leikin atriði og kalli myndina leikna. Ég get eiginlega ekki lýst því hvað mér finnst þetta mikil snilld. Það bætir svo auðvitað bara ofaná meistaraverkið að hann skuli hafa unnið Bangsann í Berlín fyrir bestu leiknu mynd með samkynhneigðu ívafi.

Hresst mockumentary vidjó af tökustað

Það er líka þetta eilífa hark eftir peningum sem heillar mann örlítið. Að hafa ekkert í höndunum nema trailer og stóran draum þegar þú ferð um og biður eitthvað lið útí bæ að styrkja þig til kvikmyndagerðar er ótrúlega áhættusamt og spennandi á sama tíma. Þetta virðist bara vera normið með menn sem hrynja ekki annað hvort beint í Hollywood maskínuna fyrir heppni eða lenda undir verndarvæng einhvers frægs gæja. Sam Raimi, Coen bræður og margir fleiri hafa túrað Bandaríkin með trailerana sína og hjartað í buxunum til að skrapa saman pening frá læknum, lögfræðingum og tannlæknum í þeirri von að þeir geti hrist út úr erminni eitthvað sem gefur þeim færi á að búa til fleiri myndir.
En allavega, aðeins aftur að okkar manni de Fleur áður en ég hætti þessu. Mér fannst Stóra Planið frábær að öllu leiti nema því að sagan var hundleiðinleg og þess vegna myndi ég aldrei gefa henni meira en 2 stjörnur af 5. En þegar maður heyrir fílósófíuna frá Ólafi og að hann hafi í rauninni verið svo fókuslaus allan tímann að núna viti hann ekki einu sinni hvort myndin sé drama eða grín þá virkar hún miklu betur á mig. Þessi mynd hafði mörg frábær element en vantaði fókus og góða sögu, hún var bara enn ein mistökin sem Óli gerir á sínum ferli. En það er allt í lagi, mistök eru af hinu góða í þessum bransa því ef þú lærir af þeim muntu á endanum kunna öll trikkin í bókinni og gera einhverja algjöra snilld. Og það er einmitt það sem ég held um Óla de Fleur. Hann hefur rosalegt potential og ég er handviss um að hann á eftir að gera geggjaðar bíómyndir í framtíðinni, hvort sem það verður á Íslandi eða í útlöndum og ég hlakka til að sjá hann eftir tíu ár að leikstýra sjónvarpsþáttum í BNA. Þannig lít ég Stóra Planið hýrara auga eftir þennan tíma en fyrir hann, hún er ekkert betri mynd fyrir vikið en ég get sætt mig við gallana eftir að ég kynntist viðhorfi mannsins. Hann svaraði líka öllum spurningum sem ég var að hugsa um í þessu tali sínu, meira að segja af hverju hann notaði svona fáránlega mikið af frægu liði sem leikara(hann losaði sig algjörlega við þá hugsun að hann væri að showa off heldur vildi bara vinna með þessu frábæra liði). Þetta var vafalaust skemmtilegasta leikstjóraheimsóknin og jafnvel það skemmtilegasta sem gerst hefur í tíma í vetur. Takk kærlega fyrir mig.

Einhvers konar heimasíða: http://www.poppoli.com/fleurcv.html